ROTTERDAM- ‘Uitwisseling van gegevens is van essentieel belang om de samenleving tegen machtige, gewetenloze en maatschappij-ontwrichtende criminelen te beschermen, stelt Guus Schram, lid het College van procureurs-generaal, in reactie op de aanhoudende golf aan explosies in onder andere Rotterdam. Afgelopen nacht gingen in totaal op vijf verschillende adressen in de havenstad bommen af. Schram: ‘Wij streven er naar om binnen de overheid ruimhartig informatie te delen.’
Schram benadrukt dat er bij het delen van informatie altijd een zorgvuldige afweging moet worden gemaakt tussen het belang van de opsporing en het belang van de privacy. Hij pleit ervoor dat er bij ernstige misdrijven, zoals alle strafbare feiten waar een gevangenisstraf van 6 jaar of meer op staat, meer ruimte komt voor het uitwisselen van gegevens dan bij minder zware criminaliteit. ‘Zij maken gebruik van geavanceerde technieken om hun sporen te wissen en hun identiteit te verbergen. Daarom moeten wij als overheid ook innovatief zijn en onze krachten bundelen om deze criminelen aan te pakken’, aldus Schram.
Het OM zegt dat de aanpak van de zware georganiseerde criminaliteit topprioriteit heeft, maar dat er ook voortdurend moet worden gekeken naar nieuwe mogelijkheden om deze aanpak te verbeteren en te ontwikkelen. Zo wil het OM onder meer de kroongetuigenregeling versterken en meer instrumenten krijgen om criminelen die vanuit de gevangenis hun activiteiten voortzetten of aansturen, te kunnen stoppen.
De explosies die in Rotterdam en andere steden plaatsvinden, hebben niet altijd een directe link met het criminele milieu. Soms gaat het om vergissingen of worden de explosieven op het verkeerde adres afgeleverd. Ook kunnen er andere motieven achter zitten, zoals ruzies, liefdesproblemen of na-aperij. Maar in veel gevallen speelt drugscriminaliteit een grote rol. In Rotterdam ziet het OM dat er vaak sprake is van ‘groepen’ die elkaar met explosies bestoken. Soms is een explosie een waarschuwing aan iemand die net is opgepakt, of aan zijn familie: hij moet zwijgen, anders wordt zijn moeder of zus weer aangevallen. Een explosie lokt meestal een reactie uit, en zo ontstaat er een kettingreactie van aanslagen. Het onderzoek wordt bemoeilijkt doordat de slachtoffers van de explosies vaak niet willen meewerken. Terwijl de burgemeester hun woning tijdelijk sluit en de politie en justitie met hen willen praten – ‘Wat is er aan de hand, heb je beveiliging nodig?’ – houden zij hun mond. En zodra ze weer in hun huis mogen, gaan ze terug alsof er niets is gebeurd. Het huisrecht van deze mensen weegt zwaarder dan de veiligheid van de buurt, zegt een bron rond de onderzoeken.
De politie speelt een belangrijke rol bij het onderzoek naar de explosies in Rotterdam. Bij de politie is een speciaal team opgezet dat gespecialiseerd is in explosieven. Dit team doet onderzoek naar de toedracht, de daders en de motieven van de explosies. Ook wordt gesurveilleerd in de meer risicovolle gebieden en de Marechaussee heeft gesurveilleerd in Rotterdam-Oost en het centrum van de stad.
Inmiddels zijn meerdere verdachten aangehouden in verband met de explosies. Het gaat onder meer om twee jongens van 14 en 15 jaar die een brandbom probeerden te plaatsen bij een portiek in de Van Speykstraat. Ook zijn mannen van 21, 26 en 32 jaar aangehouden voor verschillende explosies in Rotterdam.
•